ZAANDAM – 8 oktober 2022 – José Pietens

Een Zaankanter kijkt misschien niet eens meer van op van polder en water. Het is immers overal. Fotografen Daniëlle van der Erve en Bert Verhoeff, import-Zaankanters, letten er juist extra op. In duo-tentoonstelling ’Polder onder water’ in Zaansgroen tonen zij dit weekeinde hun beelden van die oer-Hollandse elementen. „Een polder is hartstikke saai, maar als fotograaf kun je hem zo spannend maken als je wilt.”

Verhoeff is een gelauwerd fotograaf. De voormalig fotojournalist (van onder meer de Volkskrant) fotografeert al meer dan vijftig jaar. In 1984 won bij een Zilveren Camera en hij was Fotojournalist van het jaar 1988. Van Nelson Mandela en Johan Cruijff tot de val van de Berlijnse Muur en de vliegramp in de Bijlmer: Verhoeff was erbij met zijn camera.

Sinds enkele jaren woont hij in Zaandam. Hij is onder meer vrijwilliger bij het Monet Atelier en kwam zo in contact met Daniëlle van der Erve. De geboren Naardense maakt al ruim twintig jaar foto’s van water. De in de Zaanstreek bekende ’waterfotografe’ is gefascineerd door water in al zijn verschijningsvormen. In het kader van ’150 jaar Monet’ had zij een tentoonstelling in het Monet Atelier en Verhoeff hielp haar met opbouwen. Zij was ’natuurlijk meteen’ onder de indruk van zijn werk en loopbaan. Het plan kwam op om samen een tentoonstelling te houden. Van der Erves fascinatie sloot mooi aan bij Verhoeffs serie Droompolder. „Ik hoorde iemand zeggen dat de polder het mooiste landschap ter wereld was”, zegt hij. „Zo heb ik het nooit gezien. Een polder is natuurlijk uniek, maar ook hartstikke saai. Volgens mij vindt negentig procent van de mensen dat. Maar de macht van een fotograaf is dat je een onderwerp zo mooi, lelijk, saai of spannend kunt maken als je wilt. Ik ben toen een roadtrip door de polder gaan maken, om te zien of die polder echt zo mooi is.”

Koplampen

Hij legde een divers beeld van de polder vast: zoomde in op structuren van grond en kroos, volgde het werk van boeren, ving de kleuren van de bollenvelden en creëerde mysterieus ogende schemerlandschappen. Die landschappen waren nog niet zo eenvoudig te maken. Hij moest wachten op ’precies díe tien minuten waarin het niet te licht en niet te donker is en de horizon nog net te zien is’. De onderwerpen in het landschap – variërend van een bruggetje tot een bouwkeet met pony – lichtte hij uit met de koplampen van zijn auto. „Dat was nog best lastig. Om het licht goed te krijgen, stond ik soms dwars op de weg en blokkeerde de boel een kwartier lang. Kwamen er mensen voorbij die wilden weten ’wat dit voor onzin was’.”

Onverwacht

Van der Erve hoeft geen moeilijke toeren uit te halen om haar foto’s te maken. Ze werkt sowieso heel anders dan Verhoeff. „Ik ga nooit op pad om te fotograferen, ik fotografeer alleen als ik iets moois tegenkom. Het onverwachte vind ik fijn.”

En hoe gewoon water ook is of lijkt te zijn, voor Van der Erve is het een magische wereld vol kleur en beweging. „De meeste mensen lopen er alleen maar langs, ik kijk er op een heel andere manier naar. Mensen snappen vaak niet wat ik dan zie, totdat ze mijn foto’s zien. Dat is het leuke, iedereen kijkt anders.”

’Polder onder water’ is zaterdag 8 en zondag 9 oktober te zien in Zaansgroen (Zeemansstraat 54 in Zaandam), van 13 tot 17 uur. Gratis toegang.

Transformatie

Ook Bert Verhoeff richt zijn camera op het water. Met David Galjaard werkt hij aan een boek over de transformatie aan de Zaan. Ze fotograferen mensen, gebouwen, industrie en ontwikkelingen tussen de Knollendammen en het Noordzeekanaal. Het boek verschijnt in 2023, met een tentoonstelling in het Zaans Museum.