Peter Roggeveen – Noordhollands Dagblad 18 februari 2019
FOTO PASCAL FIELMICH
De Zaandamse kunstenaar Hans Kuyt (1944-1971) mag dan bijna vijftig jaar geleden zijn overleden, vergeten is hij allerminst. Dat werd zaterdagmiddag duidelijk tijdens de drukbezochte opening van een overzichtstentoonstelling van zijn werk bij galerie Zaansgroen.
Onder de bezoekers tal van oudere kunstbroeders die herinneringen ophaalden aan de getalenteerde kunstenaar die op 27-jarige leeftijd een einde maakte aan zijn leven. Adriaan Bosboom, bijna tachtig, kende Kuyt goed. „Ik heb nog een ets van hem, geruild tegen een tekening van mij. We hebben samen nog geëxposeerd in Hoorn, met Leo Poelmeijer. Ik zocht hem regelmatig op in het Westzijderveld waar hij woonde en werkte, op de bovenverdieping van een pand van een boer.“
Talent
Bosboom typeert Kuyt als een groot talent. „Maar hij werd verscheurd door twijfel. Het is slecht met hem afgelopen. Niemand zag aankomen dat hij uit het leven zou stappen. Op Kuyt is de dichtregel van de 19e-eeuwer Willem Kloos van toepassing: ‘Ik ween om bloemen in de knop gebroken’. Zelf heb ik kort na zijn dood nog een gedicht over hem geschreven.”
Het werk van Hans Kuyt, opgeleid aan de Kunstnijverheidsschool in Amsterdam, de latere Rietveld Academie, bestaat uit uiterst gedetailleerde pentekeningen, etsen en litho’s met de nadruk op surrealistische en absurdistische voorstellingen. Dick Eichenberger maakt Kuyt als jonge knul mee. „We waren met z’n zessen, allemaal zo’n zeventien jaar en hadden een gezamenlijk atelier in een schuur in Zaandijk. Ons clubje, met Karei Puhl, Fred Landsman, Piet Kwadijk en Jan Krikke, Hans Kuyt en ikzelf noemden we De Krater. Op de fiets en met een schetsboek trokken we door de Zaanstreek, boerderijen en koeien tekenend.” De Krater schopte het zelfs tot een groepsexpositie in De Lindenboomzaal in Koog aan de Zaan. „We waren zeer gemotiveerd, maar ook arrogant. Wij vonden dat kunstenaars moesten lijden. Het was immers een roeping.” Eichenberger omschrijft Kuyt als een gekwelde geest, altijd onzeker over zijn werk. „Het was geen gemakkelijke jongen. Hij was moeilijk voor zichzelf en voor anderen.“
Doordouwer
Sopke Vergouw werkte enige tijd met hem samen bij het grafisch bedrijf Hooijschuur & Jaspers aan de Zuiderkerkstraat in Zaandam. „We waren beiden in dienst als etser, later als grafisch ontwerper. Hij was een ontzettende doordouwer. En bovendien een knappe gozer, een echte spetter. Hij kwam ook over de vloer bij mijn broer Jan-Kees en mijn vader Bram die een atelier hadden schuin tegenover Haaldersbroek.” In overleg met galeriehouder Mark van Westervoort stelde keramist Klaas de Boer de verkoopexpositie samen. „Ik kreeg van de familie van Kuyt zo’n 250 stuks grafiek en tekeningen overhandigd. Daaruit heb ik een keuze gemaakt.” De expositie aan Zeemansstraat 54 is ook komend weekeinde 23 en 24 februari nog te bezoeken, van 13 tot 17 uur. Toegang gratis.
De expositie van Hans Kuyt trok veel belangstelling van tijdgenoten die herinneringen ophaalden.