ZAANDAM – Galerie Zaansgroen ontvangt zaterdag 29 en zondag 30 september een gedeeltelijk Zaans gezelschap van Kunstenaarsvereniging De Onafhankelijken. De vijf kunstenaars hebben allemaal een interesse in het uitbeelden van mensen en vonden elkaar voor een expositie met het thema ‘Mens’.
De inspiratie voor de expositie komt niet geheel toevallig vanuit de vereniging. “We houden elk jaar een grote expositie, de laatste tijd in Loods 6, Amsterdam. Alle ruim veertig leden kunnen dan meedoen en meenemen wat ze maken. Je ziet elkaars werk en kunt daardoor geïnspireerd raken. Er ontstaan zo vriendschappen, maar ook ideeën voor de ongeveer vijf kleinere exposities die we elk jaar op locatie houden. Een lid neemt dan het initiatief en zoekt kunstenaars erbij”, vertelt Vera Jongejan, voorzitter van De Onafhankelijken.
Het was Berty Sieverding die met het idee kwam voor een tentoonstelling in Zaansgroen, met het thema ‘Mens’. “Je kent elkaar en elkaars werk goed. Van ons vijven maakt iedereen portretten.” Joost van der Krogt vult Berty aan: “We hebben bovendien een prettige samenwerking met Mark van Westervoort van Zaansgroen.”
Expositie
De Onafhankelijken richt de lokale exposities vlak voor het expositieweekend in. “Volgende week donderdag gaan we de tentoonstelling opzetten. We weten dat we elk vier meter hebben in de twee ruimtes die in elkaar overlopen”, vertelt Vera. “Na elke tussenruimte is werk van een ander van ons te zien.” Niet alleen dat: “Bij de expositie kun je van ieder van ons het motief lezen om mensen te portretteren”, zegt Joost van der Krogt. De Zaandamse portretteert mensen aan de hand van diverse technieken, bijvoorbeeld met houtskool. “Portrettekenen is een ontmoeting. Met houtskool en krijt tast ik af wie er tegenover mij zit. Ik aarzel, maak keuzes, stel innerlijke vragen. Wat vertelt het gezicht? Hoe reageer ik hierop? Wat laat ik toe aan het papier? En wat laat ik zien van mijzelf in de tekening?”
Ingeborg Oderwald (87) uit Amsterdam was door omstandigheden niet bij het interview aanwezig. “Zij is een intens hardwerkende vrouw”, weet Vera. Ingeborg kijkt graag naar de beweging van mensen, bijvoorbeeld de mensen in de metro, verdiept in hun smartphone. Die tekent ze dan met pen, houtskool of krijt. Echter, niet alleen dat. Vera: “Ze toont ook andere, vaak humoristisch bedoelde portretten. Mannen die modellen schilderen en daarbij een mooie vleselijke gedaante, een wulpse vrouw met grote borsten, gedrapeerd op een bank, zien liggen!”
Uit het hoofd
Vera heeft veel ervaring met portretschilderen en voor deze expositie werkt ze ‘uit haar hoofd’. De kunstenares uit Zaandam roept een beeld op. Dat kan een droom, religie, fantasie of emotie zijn. Die vertaalt ze dan in een olieverfportret dat daarbij hoort. De Zaandamse Berty portretteert mensen door keramiek te bewerken. “Ik maak werk op basis van wat ze doen en het liefst met humor erin. Ik heb zo veel bagage op het gebied van portretten maken dat ik dat voor deze expositie net als Vera uit mijn hoofd doe. Mijn werk gaat over wie we zijn, hoe en wat we doen en wat ons beweegt. Dat kan gaan over lief en leed, actuele gebeurtenissen, vertederende, maar ook grappige voorvallen.” Hermine Groenendaal, die veel De Onafhankelijken-exposities coördineert, laat zeer kleurrijk werk zien. “Mens als onderwerp is voor mij vooral van belang in de naakte vorm. Zonder verhullende kleding zijn alle vlakken, lijnen en tinten van het lichaam goed te volgen. De combinatie van kracht en kwetsbaarheid blijft boeien”, aldus de kunstenares uit Amsterdam-Noord.
De Onafhankelijken
“De Onafhankelijken is in 1912 in Amsterdam opgericht, geïnspireerd door de Franse beweging ‘Les Indépendants’. De vereniging heeft een belangrijke rol gespeeld in de omslag in de beeldende kunst die aan het begin van de twintigste eeuw plaatsvond. Uit verzet tegen de gevestigde denkbeelden streefde De Onafhankelijken naar vrijheid in werken en in exposeren: iedereen kon zich aanmelden als lid en er werd niet gejureerd. Dit laatste principe heeft men na een paar jaar los moeten laten omdat het praktisch niet uitvoerbaar bleek”, vertelt Joost over de vereniging.
De expositie is zaterdag 29 en zondag 30 september van 13.00 tot 17.00 uur te bewonderen in de expositieruimte van Galerie Zaangroen. Deze galerie bevindt zich op Zeemanstraat 54 in Zaandam, op loopafstand van NS-station Zaandam. Meer informatie: www.deonafhankelijken.nu en zaansgroen.nl.
Artikel geplaatst op maandag 24 september 2018
(Foto: Daan Ruijter/Rodi Media)